Jak wyegzekwować alimenty zasądzone na dziecko
Zgodnie z art. 133 § 1 krio rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.
W naszym systemie prawnym przeważnie obowiązek alimentacyjny określa się kwotowo i orzekany jest w wyroku rozwodowym lub alimentacyjnym wobec rodzica, który nie sprawuje bieżącej opieki nad dzieckiem.
Jednak często bywa tak, że pomimo posiadanego orzeczenia w zakresie alimentów zobowiązany rodzic ich nie płaci. Co wtedy należy zrobić, żeby otrzymać zasądzone alimenty ?
Złożenie wniosku do Komornika Sądowego o wszczęcie postępowania egzekucyjnego.
Pierwszym krokiem jaki powinniśmy uczynić to złożenie wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego wobec zobowiązanego rodzica do Komornika Sądowego.
Jak taki wniosek powinien wyglądać i co powinien zawierać ?
Większość Kancelarii Komorniczych dysponuje już gotowym wnioskiem, który należy wypełnić. Można to zrobić w siedzibie Kancelarii. We wniosku wskazujemy wierzyciela (małoletnie dziecko na którego zasądzone są alimenty), siebie jako przedstawiciela ustawowego małoletniego oraz tytuł wykonawczy na podstawie, którego Komornik będzie ściągać należne alimenty. I tutaj bardzo ważna sugestia - tytułem wykonawczym jest orzeczenie sądowe zaopatrzone w klauzulę wykonalności. Takie orzeczenie sądowe zaopatrzone w klauzulę wykonalności Sąd przesyła z urzędu uprawnionemu do alimentów. Pewnie zaraz zadacie pytanie: a co w przypadku, gdy alimenty zostały określone w akcie notarialnym lub w ugodzie zawartej przed mediatorem ? W takim przypadku na taki akt notarialny lub ugodę także nadaję się klauzulę wykonalności przez Sąd i stanowi to tytuł wykonawczy. Orzeczenie sądowe wraz z klauzulą wykonalności (oryginał) musi zostać dołączone do wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego.
We wniosku należy także wskazać z czego ma być przeprowadzona egzekucja komornicza i tutaj możecie Państwo wskazać np. z wynagrodzenia, rzeczy ruchomych (np. samochód, telewizor, motocykl), rachunków bankowych (jeśli znacie numer konta bankowego dłużnika warto go podać od razu Komornikowi), nieruchomości. Oczywiście to z czego prowadzona będzie egzekucja będzie zależeć od tego jaki majątek posiada dłużnik. Jeśli wiecie Państwo, że dłużnik np. ma samochód to możecie go od razu wskazać we wniosku. Podobnie będzie jeśli dłużnik np. będzie posiadać drogi sprzęt rtv.
WAŻNE!!!!
Wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego w sprawie dochodzenia alimentów jest bezpłatny. Wszystkie koszty tego postępowania ponoszone są przed dłużnika.
W toku postępowania egzekucyjnego warto pamiętać o art. 913 k.p.c., który stanowi, że jeżeli zajęty w egzekucji majątek dłużnika nie rokuje zaspokojenia egzekwowanych należności lub jeżeli wierzyciel wykaże, że na skutek prowadzonej egzekucji nie uzyskał w pełni zaspokojenia swej należności, może on żądać zobowiązania dłużnika do złożenia wykazu majątku z wymienieniem rzeczy i miejsca, gdzie się znajdują, przypadających mu wierzytelności i innych praw majątkowych lub informacji o odpłatnych i nieodpłatnych czynnościach prawnych, których przedmiotem jest rzecz lub prawo o wartości przekraczającej w dniu dokonania tych czynności wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, dokonanych na rzecz osób trzecich, w pięcioletnim okresie poprzedzającym wszczęcie egzekucji, w wyniku których stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu niż był przed dokonaniem czynności, oraz do złożenia przyrzeczenia według roty: „Świadomy znaczenia mych słów i odpowiedzialności przed prawem zapewniam, że złożony przeze mnie wykaz majątku jest prawdziwy i zupełny”.
Zacytowany powyżej artykuł kodeksu postępowania cywilnego wskazuje w jakich przypadkach wierzyciel może skierować do Sądu właściwego ze względu na miejsce zamieszkania dłużnika wniosek o wyjawienie majątku. Są to następujące przypadki:
- zajęty w toku postępowania egzekucyjnego majątek dłużnika nie zaspokoi egzekwowanej należności w całości,
- wierzyciel wykaże, że na skutek prowadzonej egzekucji nie uzyskał w pełni zaspokojenia swej należności.
Wierzyciel może żądać wyjawienia majątku także przed wszczęciem egzekucji, jeżeli:
- uprawdopodobni, że nie uzyska zaspokojenia w pełni swojej należności ze znanego mu majątku albo z przypadających dłużnikowi bieżących świadczeń periodycznych za okres sześciu miesięcy;
- po uzyskaniu tytułu wykonawczego wezwał dłużnika do zapłaty stwierdzonej nim należności listem poleconym za potwierdzeniem odbioru, a dłużnik nie spełnił świadczenia w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania do zapłaty.
Wniosek o wyjawienie majątku w przypadku świadczeń alimentacyjnych może złożyć wierzyciel lub komornik.
Wyjawienie majątku polega na tym, że dłużnik przed Sądem składa wykaz posiadanych przez siebie ruchomości i nieruchomości wraz z miejscem w którym się znajdują, przysługujące mu prawa i roszczenia oraz wskazuje czy w ciągu 5 lat poprzedzających wszczęcie postępowania egzekucyjnego dokonywał czynności bezpłatnych lub odpłatnych, które doprowadziły do jego niewypłacalności lub tą niewypłacalność pogłębiły.
Jeżeli dłużnik bez usprawiedliwionej przyczyny nie stawi się do sądu w celu złożenia wykazu lub przyrzeczenia albo stawiwszy się wykazu nie złoży lub odmówi odpowiedzi na zadane mu pytanie albo odmówi złożenia przyrzeczenia, Sąd może skazać go na grzywnę lub nakazać przymusowe doprowadzenie oraz może zastosować areszt nieprzekraczający miesiąca.
Skarga pauliańska lub złożenie zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa niezaspokojenia roszczeń wierzyciela z art. 300 Kodeksu karne
Jeśli w toku sprawy o wyjawienie majątku okaże się, że dłużnik wyzbył się swojego majątku i w wyniku tego powiększył swoją niewypłacalność lub stał się całkowicie niewypłacalny to możemy w tym przypadku skorzystać z instytucji skargi pauliańskiej lub złożyć zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa niezaspokojenia roszczeń wierzyciela, które jest określone w art. 300 Kodeksu karnego.
Skarga pauliańska - została określona w art. 527 i nast. Kodeksu Cywilnego i stanowi, że gdy w skutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego, jeśli dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się o tym dowiedzieć.
Czynność prawna dłużnika jest dokonana z pokrzywdzeniem wierzyciela, jeżeli wskutek tej czynności dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem czynności.
Kodeks Cywilny przewiduje, że jeśli korzyść majątkową w wyniku czynności prawnej dokonanej przez dłużnika otrzymuje osoba będąca w bliskim stosunku z nim to domniemywa się, że osoba ta wiedziała, iż dłużnik działa ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli.
Jeśli czynność prawna dokonana została przez dłużnika bezpłatnie na rzecz osoby trzeciej to wierzyciel może żądać uznania jej za bezskuteczną, chociażby osoba trzecia nie wiedziała i nawet przy zachowaniu należytej staranności nie mogła się dowiedzieć, że dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela.
W przypadku skorzystania ze skargi pauliańskiej konieczne jest wniesienie pozwu do Sądu.
Przestępstwo niezaspokojenia roszczeń wierzyciela - art. 300 Kodeksu karnego.
Zgodnie z art. 300 § 1 Kodeksu Karnego, kto w razie grożącej mu niewypłacalności lub upadłości, udaremnia lub uszczupla zaspokojenie swojego wierzyciela przez to, że usuwa, zbywa, darowuje, niszczy, rzeczywiście lub pozornie obciąża albo uszkadza składniki swojego majątku, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
W tym celu należy złożyć zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa i złożyć wniosek o ściganie dłużnika za w/w przestępstwo. Zgodnie bowiem z art. 300 § 4 Kodeksu Karnego przestępstwo to jest ścigane na wniosek pokrzywdzonego.
Zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa niealimentacji - art. 209 Kodeksu Karnego
W przypadku kiedy postępowanie egzekucyjne nie przynosi oczekiwanych rezultatów i dłużnik nie reguluje ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego istnieje możliwość złożenia zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa uchylania się od alimentów określonego w art. 209 Kodeksu Karnego. Artykuł ten w § 1 stanowi, że kto uchyla się od wykonywania obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości orzeczeniem sądowym, ugodą zawartą przed sądem albo innym organem albo inną umową, jeżeli łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych albo jeżeli opóźnienie zaległego świadczenia innego niż okresowe wynosi co najmniej 3 miesiące, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. W § 1a wskazano, że jeśli sprawca czynu określonego w § 1 naraża osobę uprawnioną na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Ściganie przestępstwa niealimentacji następuje na wniosek pokrzywdzonego, organu pomocy społecznej lub organu podejmującego działania wobec dłużnika alimentacyjnego.
Dłużnik może uniknąć odpowiedzialności karnej, jeśli w ciągu 30 dni od dnia pierwszego przesłuchania w charakterze podejrzanego uiścił w całości zaległe alimenty.
Świadczenie z Funduszu Alimentacyjnego
Jeśli w toku postępowania egzekucyjnego nie udało się ściągnąć zaległych ani bieżących alimentów przez okres dwóch miesięcy przysługuje Ci prawo do złożenia wniosku o świadczenie z Funduszu Alimentacyjnego, jeśli spełniasz określone kryteria.
Fundusz Alimentacyjny wypłaca alimenty do kwoty 500,00 złotych. Co to oznacza w praktyce ? Jeśli masz zasądzone alimenty na dziecko w kwocie 700,00 złotych to Fundusz Alimentacyjny wypłaci Ci tylko 500,00 złotych, natomiast jeśli masz alimenty w kwocie 300,00 złotych to taką kwotę otrzymasz z Funduszu Alimentacyjnego.
Aby otrzymać świadczenie z Funduszu Alimentacyjnego nie możesz przekroczyć progu dochodowego, który wynosi 800,00 złotych na każdą osobę w rodzinie.
Żeby skorzystać ze świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego należy złożyć wniosek do właściwego urzędu gminy oraz dołączyć postanowienie Komornika Sądowego o bezskuteczności egzekucji.
Jeśli masz pytania lub potrzebujesz pomocy w celu wyegzekwowania zasądzonych alimentów zapraszam do kontaktu z Kancelarią:
- telefonicznie pod numerem 691-537-004
- mailowo:
- skype: Adwokat Katarzyna Kowalczyk
- za pośrednictwem strony kancelarii na FB: @adwokatsosnowiec lub IG: adw_katarzyna_kowalczyk